Arianisme is beschrijfbaar als
De leer die houdt en onderwijst dat Christus
Niet werklijk God is maar een tussenwezen
Door God geschapen om als een soort buffer
Te dienen tussen Hem en mens, zodat
Hij ons iets duidelijk kon maken, en
De mensen zich aan God niet zouden branden.
Profeet, kortom, of demiurg, wie weet,
Maar zeker geen geïncarneerde God —
En dàt werd voor Antonius verraad.
Zijn interventie deed de kansen keren.
Dat moeten taferelen geweest zijn —
Antonius verschijnend voor concilies
Als een profeet, harig, bruin, mager, schichtig
En fel — in die tijd stonden in de kerk
Dit soort figuren nog in aanzien, en
Hij is natuurlijk ook door anderen
Gebruikt voor wat hijzelf als goed beschouwde. —
Niet iedereen begreep waar hij voor stond.
Anronius verdedigde het minder
Waarschijnlijke èn meer belovende:
Het risico. En dat is van de duivel.
Mocht hij toen pogingen hebben gedaan
Gedachten over Satan uit te dragen,
Het is hem niet gelukt, en ieder spoor
Ervan is uitgewist. Alleen de geur
Van solfer hangt nog om de heilige
Zoals wij hem nu kennen. En die is
Er niet voor niets. Waar de officiële
Geschiedschrijving verstek laat gaan, de duivel
Verheimelijkt, daar vinden mensen wel
Hun eigen wegen, via volksverhalen
En anderszins: Satans tegentraditie.
21
| ← | ↑ | → |